Merkantilizm

(Mercantıllsm) l6. ve 17. yüzyıllarda Avru­pa'da feodalizmin çözüldüğü ve yerine mutlakiyete dayalı millî devletlerin kurulduğu dönemlerde etkili olmuş; altın, gü­müş vb. değerli madenlerin bir ülkenin siyasal ve ekonomik gücünün başlıca kaynağı olduğunu; ülkenin zenginleşmesi ve güçlenmesinin dış ticaret dengesinin fazla vermesine bağlı bu­lunduğunu; dolayısıyla ihracatın teşvik edilerek ithalatın kısıt­lanması, müdahaleci ve yerel ekonomiyi dışa karşı korumacı bir dış ticaret politikası İzlenmesi gerektiğini savunan iktisadî öğreti. 16. yüzyıl başlarında dünyada coğrafî keşiflerin başla­ması, uluslararası ticaretin artması, Avrupa'da yaşanan sosyo­kültürel ve siyasal değişiklikler ile dönemin, egemen iktisadî yapılanması olan merkantilizm birbirine paralel olarak geliş­miş; bir anlamda merkantilist öğreti, dış dünyadan hammadde ve kıymetli madenler temin etme girişimleri şeklinde başlayıp so aları çok daha kapsamlı boyutlara ulaşmış olan sömürgecilik sürecinin düşünsel zeminini hazırlamıştır. Merkantilizmin Fransa'da uygulanan biçimine Kolbertizm, Almanya ve Avus­turya'da uygulanan biçimine Kameralizm, İngiltere ve ispan­ya'da uygulanan biçimine ise Bulyonizm denmektedir. Mer-kantilist dönem aynı zamanda sanayi kapitalizmini hazırlayan ticarî kapitalizm dönemidir.