Ehl-i sünnet âlimleri, insanýn yaptýðý iþte kendi kuvveti de te'sir (etki) ediyor dediler ve bu te'sire kesb ismini verdiler. Çünkü elin titremesi ile istekle kaldýrýlmasý arasýnda fark vardýr. Titremelere insan kudreti ve kesbi karýþmýyor. Ýhtiyârî fiillere ise karýþýyor. (Ýmâm-ý Rabbânî)
Söylemek, yürümek gibi ihtiyârî fiilleri incelemek güçtür. Bu fiilleri insan isterse yapýyor, istemezse yapmýyor. Fakat insanýn istemesi için o iþi aklýn beðenmesi, iyi demesi lâzýmdýr. Hattâ yapýp yapmamaðý bir zaman düþünüp iyi olduðunu bildikten sonra irâde, istek hâsýl oluyor ve uzuvlar (organlar) hareket ediyor. Kul irâde edince Allahü teâlâ o fiili yaratýyor. Böylece ihtiyârî fiiller meydana geliyor. (Ýmâm-ý Gazâlî)
|
