Bir ipin ucuna bir taþ baðlayýp, öteki ucundan tutup, ipi elimiz etrâfýnda çevirirsek, dönen taþ, karþýdan dâire þeklinde görünür. Dönen taþ, nokta-i cevâledir (dönen noktadýr). Görünen dâire de vehmîdir, hayâlîdir. Aslýnda dâire yoktur. Yalnýz bir görünüþtür. Ýþte Allahü teâlâ bütün mahlûklarý mertebe-i vehmde yaratmýþtýr. Fakat görünüþlerini devâm ettirmektedir. Âlem mevhumdur sözünün mânâsý budur. (Ýmâm-ý Rabbânî)
Hâriçte mevcûd olan yalnýz Allahü teâlâdýr. Mehlûklarýn hepsi mertebe-i vehmde olup, O'nun kudretinin görünüþleridir. (Ýmâm-ý Rabbânî)
Hak teâlâ eþyâyý his ve mertebe-i vehmde yaratmýþtýr. Onlarý varlýkta durdurmaktadýr. Ebedî iþleri ve sonsuz azâb ve nîmetleri bunlara baðlý kýlmýþtýr. (Ýmâm-ý Rabbânî)
|
